Bezpieczeństwo w pracy to temat rzeka zarówno dla pracodawców, jak i pracowników. Jako że punkt widzenia zależy od miejsca siedzenia i my postanowiliśmy się przyjrzeć przepisom BHP od nieco innej strony, niż zwykle. Dziś chcielibyśmy zastanowić się, co przepisy BHP mówią odnośnie do badań lekarskich pracowników? Czy rzeczywiście ich zlecanie, a w przypadku pracownika, poddawanie się nim jest obowiązkowe?
Czym są przepisy BHP?
Bezpieczeństwo i higiena pracy określone jest w Konstytucji (art. 66 Konstytucji RP), która mówi wyraźnie, że każdy, kto w naszym kraju wykonuje pracę, ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy (BHP). Szczegółowo prawa i obowiązki obu stron umowy (pracodawcy i pracownika) określa kodeks pracy. Przepisy BHP wyraźnie podkreślają, że pracodawca musi wysłać swojego pracownika na badania wstępne przed podjęciem przez niego pracy. Ma to na celu potwierdzenie braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku.
Istnieją takie grupy zawodów, które mogą wymagać od osób ich wykonujących określonych umiejętności interpersonalnych, czy też wyróżniających się szczególnie wysoką odpornością na stres, czy pracę w szczególnych warunkach.
Jakie są rodzaje badań zlecanych do wykonywania pracownikowi?
Pracodawca wysyła pracownika, a pracownik ma obowiązek poddać się:
- Badaniom wstępnym
- Badaniom okresowym
- Badaniom kontrolnym
- Badaniom specjalistycznym zaleconym badaniom, wynikających z zajmowanego stanowiska.
Badania lekarskie z punktu widzenia BHP to postawa bezpieczeństwa, o jego ważności świadczy fakt, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami każdy pracodawca powinien mieć pisemną umowę z przychodnią medycyny pracy na świadczenie usług profilaktycznych dla swoich pracowników. Pozytywny wynik badań wstępnych pozwala zatrudnić pracownika na danym stanowisku, którego badania dotyczyły.
Jakie badania lekarskie należy wykonać u pracownika?
O tym, jaki rodzaj badań należy przeprowadzić, decyduje lekarz medycyny pracy. Ich zakres może być różny. Na podstawie wyników odpowiedniego zestawu badań należy bowiem zdecydować, czy dany pracownik – na wskazanym stanowisku pracy (mający szereg indywidualnych predyspozycji, bądź ograniczeń do pracy), może bezpiecznie wykonywać swe obowiązki, czy też nie. Zawsze uwzględnione być muszą wszelkie ewentualne czynniki szkodliwe i warunki uciążliwe panujące w danym środowisku pracy, które mogą mieć wpływ na zdrowie naszego podwładnego.
Przykładem pracy w trudnych warunkach, które wymagać będą dodatkowych badań i których wykonywanie wymaga szczególnej ostrożności, będą prace gdzie mamy do czynienia np.:
- Z dużym natężeniem hałasu,
- Z drganiami mechanicznymi,
- Ze zapyleniem,
- Z promieniowaniem laserowym,
- Z substancjami toksycznymi,
- Bakteriami, wirusami.
Specjalny rodzaj badań wykonać też muszą pracownicy nocni, zatrudnieni przy pracach na wysokości, czy stricte przed monitorem komputera. Wszystko po to, by chronić zdrowie i życie pracownika.