Pracodawca ma obowiązek kierowania swoich pracowników na badania medycyny pracy. Ponosi on ich koszty i powinien umożliwić ich wykonanie w godzinach pracy danego pracownika. Lekarz medycyny pracy wykrywa potencjalne zagrożenia dla zdrowia pracownika na danym stanowisku i orzeka o braku przeciwwskazań do wykonywania przez niego swoich obowiązków (lub zakazie wykonywania pracy). Lekarz medycyny pracy określa też częstotliwość kolejnych badań dla danego pracownika.
Kiedy pracownik musi poddać się badaniom?
Pracownik powinien udać się na badania medycyny pracy zawsze przed podjęciem nowej pracy. Jest to konieczne również przy zmianie stanowiska na nowe lub zmianie charakteru stanowiska, a także wtedy, gdy stare badania tracą ważność. Dodatkowo na badania do lekarza medycyny pracy są kierowani pracownicy, którzy przebywali na zwolnieniu lekarskim dłużej niż 30 dni.
Terminy badań okresowych
Terminy obowiązkowych badań okresowych są określone w przepisach Prawa Pracy. Pracownik musi przeprowadzać badania:
- Co 2 lata – jeśli w czasie pracy jego układ oddechowy narażony jest na wchłanianie szkodliwych substancji;
- Co 3 lata – jeśli pracuje w szkodliwym, gorącym mikroklimacie;
- Co 4 lata – jeśli pracuje przy komputerze;
- Co 5 lat – w innych przypadkach.
Należy jednak pamiętać, że terminy kolejnych badań ustalane są indywidualnie przez lekarza medycyny pracy. Jeśli orzeknie on, że kolejne badania dany pracownik powinien wykonać szybciej, ma on obowiązek się do tego zastosować. W przypadku, gdy pracownik odmówi badań (zarówno wstępnych, okresowych, jak i kontrolnych), uważa się to za złamanie przepisów Kodeksu Pracy, a pracodawca ma prawo rozwiązać z nim umowę ze skutkiem natychmiastowym, bez zachowania okresu wypowiedzenia. Jeśli z kolei pracodawca dopuści do pracy pracownika bez ważnych badań, grozi mu grzywna nawet do 30 000 zł.