Wyróżnić można kilka rodzajów badań profilaktycznych z zakresu medycyny pracy. Możliwe jest przede wszystkim zwykłe badanie pracownika pod kątem jego indywidualnych predyspozycji do wykonywania obowiązków zawodowych na konkretnym stanowisku pracy – z uwzględnieniem czynników szkodliwych i warunków uciążliwych istniejących w danym środowisku pracy, które mogą wpływać na jego kondycję zdrowotną.
W ramach medycyny pracy wykonywane są również badania profilaktyczne wstępne, przeprowadzane u nowych pracowników przed ich zatrudnieniem bądź przy zmianie stanowiska pracy (dot. jednoczesnej zmiany specyfiki środowiska zatrudnienia). Ponadto możliwe są badania okresowe, które dotyczą osób już pracujących na danym stanowisku i są wykonywane przed upływem ważności poprzedniego zaświadczenia oraz badania profilaktyczne kontrolne obowiązujące pracowników przebywających na zwolnieniu lekarskim dłużej niż 30 dni. Dokładny przebieg badań jest uzależniony przede wszystkim od specyfiki stanowiska pracy pacjenta – przyszłego lub zajmowanego już przez badanego pracownika.
Jakie badania są wykonywane w ramach medycyny pracy?
W trakcie badań profilaktycznych dla pracowników bardzo często sprawdzany jest wyłącznie ogólny stan zdrowia pacjenta. Podczas badań do pracy, przeprowadzana być może na przykład analiza moczu, badanie krwi, badanie słuchu, pomiar ciśnienia oraz badanie wzroku. Na ich przebieg wpływa specyfika zawodu pracownika, który został skierowany do lekarza medycyny pracy. Na czym innym więc polegają badania dla pracownika biurowego niż na przykład dla operatora różnego typu maszyn. Specyfika planowanej diagnostyki została podyktowana odpowiednią ustawą, o czym pracodawca informuje swojego pracownika kierowanego na wizytę u lekarza specjalizującego się w medycynie pracy.